Làm thế nào để kích thích phát triển ngôn ngữ, cách dạy bé chậm nói?
Cháu nhà tôi vừa tròn 9 tháng nhưng vẫn chưa nói được những từ đơn giản như baba hay mama. Tôi rất lo là bé chậm nói và sẽ làm ảnh hưởng đến sự phát triển về sau của bé.
Gần đây, qua nhiều tài liệu, thông tin, tôi được biết rằng trí não của trẻ phát triển từ rất sớm, và cần phải kích thích trí thông minh cho trẻ ngay từ những ngày còn nhỏ. Nhưng tôi không biết nên bắt đầu từ bao giờ là thích hợp nhất? 9 tháng tuổi thì bé đã có thể tiếp thu được những gì? Với trường hợp của cháu, tôi phải làm như thế nào để cải thiện tình trạng chậm nói này?
Chia sẻ cùng phụ huynh:
Sự phát triển tương tác, ngôn ngữ của đứa trẻ được bắt đầu từ rất sớm như biết khóc thể hiện nhu cầu, biết đồi hỏi thông qua các cử chỉ, hành vi ngay từ những tháng đầu tiên của đứa trẻ. Tuy nhiên đối với ngôn ngữ nói, thông thường từ 10 – 15 tháng tuổi, trẻ bắt đầu phát triển mạnh hơn và nói những từ đầu tiên như “baba”, “mama”, tuy nhiên tùy từng đứa trẻ, có thể sớm hơn hoặc chậm hơn một chút. Do đó, đối với con bạn mới 9 tháng chưa thể xác định là bé chậm nói. Với độ tuổi của con bạn, những mốc đánh giá ngôn ngữ ngoài việc nói được những âm đơn giản như: baba, mama còn có rất nhiều tiêu chí khác như: gia tăng sự chú ý lời nói, đáp lại với những yêu cầu đơn giản bằng lời nói, đáp ứng với tiếng “không”, sử dụng cử chỉ đơn giản như lắc đầu để nói “không”, cúi đầu “chào”, vẫy tay “tạm biệt”, bập bẹ những âm riêng của bé, gia tăng sự bắt chước những âm từ ngữ của người lớn. Tuy nhiên, mỗi bé sẽ có tốc độ phát triển khác nhau, ngoài những tiêu chí cơ bản trên bạn có thể tác động tại nhà giúp bé phát triển ngôn ngữ.
Có rất nhiều cách đơn giản tại nhà để dạy bé chậm nói, kích thích sự phát triển ngôn ngữ nói, và não bộ nói chung cho lứa tuổi của con bạn như:
– Giúp bé chỉ vào hình ảnh, nói tên người quen, tên đồ vật, kèm tiếng kêu – hành động tương ứng
– Dạy trẻ vẫy tay “bye bye” và lắc đầu “không”, nói “có”.
– Chơi trò ê a với trẻ, khởi đầu bằng những âm của chính trẻ như “a…a….a”, sau đó sẽ dạy trẻ nói dựa trên những âm mà trẻ phát âm được như “ạ”, “ba ba”… theo nguyên tắc những gì trẻ nghe, những gì trẻ nói phải phù hợp với những gì trẻ thấy.
– Hát các bài hát đơn giản cho trẻ nghe, có thể vừa hát vừa làm một vài động tác như vỗ tay trẻ theo điệu nhạc để làm cho trẻ hứng thú.
– Chú ý đến nhịp điệu, giọng nói và tính khí của con bạn, đáp ứng ngay khi trẻ gặp khó khăn, việc đáp ứng kịp thời của bạn sẽ giúp cho trẻ biết điều khiển được âm điệu của mình theo đúng cảm xúc, chứ không lập lại ngôn ngữ như một máy ghi âm hay lập lại cho qua chuyện, cho vui lòng bạn.
– Đọc sách và tương tác thông qua các hình ảnh trong sách(có hình rõ mặt hoặc đồ vật quen thuộc, ít chữ ): mỗi ngày 5 -10 phút.
– Nếu bạn nói một ngoại ngữ hãy dùng ngoại ngữ đó tại nhà, các nhà ngôn ngữ vẫn khuyên tránh hiện tượng trộn lẫn ngôn ngữ, nghĩa là chưa kịp hiểu hết ngôn ngữ này đã phải học ngôn ngữ khác. Học nhiều ngôn ngữ trong khi chưa có một ngôn ngữ nền, chưa có một ngôn ngữ chính sẽ dẫn tới “ngộ độc ngôn ngữ” là một trong những nguyên nhân dẫn đến chậm nói.
– Yếu tố quan trọng nữa là không con con tiếp xúc quá sớm với tivi và các chương trình trò chơi điện tử….
Khi trẻ đưa ra bất kỳ yêu cầu gì bằng cách kéo tau người khác hoặc khóc lóc, ăn vạ thì người lớn không nên đáp ứng ngay lập tức mà hãy lợi dụng cơ hội này để dạy cho trẻ biết sử dụng ngón trỏ để chỉ vào vật mà trẻ muốn và cách bắt chước âm thanh, hành động của người lớn. Nếu chúng ta đáp ứng ngay lập tức những yêu cầu mà trẻ đưa ra, thì những hành vi tiêu cực của trẻ được củng cố, và trẻ sẽ không phát triển ngôn ngữ nói, vì nó hiểu rằng không cần phải nói mà chỉ cần khóc lóc, ăn vạ hoặc kéo tay người khác là đã có được điều nó muốn mà không cần nói. Để huấn luyện ngôn ngữ nói thành công thì điều kiện tiên quyết là dạy cho trẻ biết chỉ vào thứ mà trẻ muốn.
Những chia sẻ trên là những phương pháp, cách dạy bé chậm nói mà mọi gia đình đều có thể tận dụng và thực hiện được cho con. Mong rằng thông qua những chia sẻ đó, gia đình có thể rút tỉa được những bài học hay và hướng dẫn cho con. Mỗi ngày con càng không lớn và thông minh hơn.
Chúc gia đình vui, bé thông minh hơn.
Tuyển sinh dạy bé chậm nói
